मलेरिया वाहक डासांच्या अळ्या सापडल्या ५७७ ठिकाणी !
चार महिन्यात १४ लाख ३४ हजार रुपयांची दंड वसूली
मुंबई शनिवार ( प्रतिनिधी ) – डेंग्यू, मलेरिया यासारख्या रोगांना आळा बसावा व त्यांच्या प्रसारास प्रतिबंध व्हावा यासाठी डासांची उत्पत्ती शोधण्याच्या दृष्टीने घरांची व घरांच्या जवळपासच्या परिसराची तपासणी मुंबई पालिकेच्या कीटकनाशक खात्याद्वारे नियमितपणे करण्यात येत आहे. या तपासणीमध्ये १ जानेवारी ते ३० एप्रिल २०१७ या चार महिन्यांच्या कालावधी दरम्यान १ हजार ९९७ ठिकाणी 'एडिस एजिप्ती' या डेंग्यू प्रसारास कारणीभूत ठरणा-या डासांच्या अळ्या आढळून आल्या आहेत तर ५७७ ठिकाणी मलेरिया वाहक 'ऍनॉफिलीस स्टिफेन्सी' या डासांच्या अळ्या आढळून आल्या आहेत. ही सर्व उत्पत्तीस्थाने तात्काळ नष्ट करण्यात आली आहेत, अशी माहिती पालिकेचे कीटकनाशक अधिकारी राजन नारिंग्रेकर यांनी दिली आहे.
१ जानेवारी ते ३० एप्रिल २०१७ या चार महिन्यांच्या कालावधी दरम्यान ३३ लाख ३ हजार ८८२ गृहभेटी देखील देण्यात आल्या. यामध्ये काही घरांना गरजेनुरुप एकापेक्षा अधिक वेळा भेटी देण्यात आल्या, त्या घरांचाही या संख्येत समावेश आहे. या तपासणी दरम्यान डास नियंत्रणाच्या अनुषंगाने पालिकेच्या संबंधित नियमांनुसार करण्यात आलेल्या कारवाई दरम्यान चार महिन्यांच्या कालावधीत ४ हजार ७४६ नोटीसा देखील देण्यात आल्या आहेत. या नोटीसा प्रामुख्याने पाण्याची टाकी डास प्रतिबंधक नसणे, विहीर डास प्रतिबंधक न करणे, कारंजे किंवा बांधकाम सुरु असलेल्या ठिकाणी डास प्रतिबंधाच्या दृष्टीने काळजी न घेणे इत्यादी कारणांसाठी देण्यात येतात. याच चार महिन्यांच्या कालावधीदरम्यान १४ लाख ३४ हजार रुपये एवढा दंडही पालिकेच्या कीटकनाशक खात्याद्वारे वसूल करण्यात आला आहे, असेही नारिंग्रेकर यांनी सांगितले आहे.पालिका क्षेत्रात विविध रोगांवर नियंत्रण असावे व रोगांच्या प्रसाराला प्रतिबंध व्हावा म्हणून सार्वजनिक आरोग्य खाते, कीटकनाशक खाते यासारखे पालिकेचे विविध विभाग अविरतपणे कार्यरत आहेत तसेच औषध फवारणी, धूम्र फवारणी, डासांची उत्पत्ती स्थाने शोधून ती नष्ट करणे, यासारख्या विविध उपाययोजना देखील पालिकेद्वारे नियमितपणे करण्यात येत आहे
कुठे होते डेंग्यूचा प्रसार करणा-या डासांची उत्पत्ती ?
गेल्या दोन वर्षांत एकूण डेंग्यूबाधित रुग्णांपैकी सुमारे ८० टक्के रुग्णांच्या घरामध्ये किंवा घराशेजारील परिसरात डेंग्यू विषाणूंचा प्रसार करणाऱया `एडीस इजिप्टाय' डासांची उत्पत्ती स्थाने आढळून आली होती. डेंग्यूच्या विषाणूंचा प्रसार करणा-या या डासांची उत्पत्ती ही साचलेल्या किंवा साठविलेल्या स्वच्छ पाण्यातच होते. सर्वेक्षणातून उपलब्ध झालेल्या माहितीनुसार डेंग्यू विषाणू वाहक डासांच्या अळ्या प्राधान्याने फेंगशुई झाड, बांबू प्लॅन्ट्स, मनीप्लँट्स यासारखी शोभिवंत झाडे; घराच्या सज्जामध्ये (गॅलरी) किंवा सभोवताली झाडांच्या कुंड्यांमधील अतिरिक्त पाणी जमा होण्यासाठी ठेवण्यात येणा-या ताटल्या (प्लेट्स), वातानुकुलन यंत्रणा, शीतकपाटाचा (रेफ्रिजरेटर) डिफ्रॉस्ट ट्रे यासारख्या विविध स्रोतांमध्ये अल्प प्रमाणात असलेल्या स्वच्छ पाण्यात देखील या डासांची उत्पत्ती आढळून आली आहे.
कुठे होते मलेरियाचा प्रसार करणा-या डासांची उत्पत्ती ?
मलेरियाचे परजीवी पसरविणा-या `ऍनॉफिलीस स्टीफेन्सी' डासाची उत्पत्ती देखील स्वच्छ पाण्यातच होते. मात्र या प्रकारच्या डासांची प्राधान्य उत्पत्तीस्थळे ही काही प्रमाणात वेगळी आहेत. उदाहरणार्थ, विहीरी, पाण्याच्या टाक्या, कारंजे, कूलींग टॉवर, पाण्याचे हौद, इमारत बांधकामाच्या ठिकाणी साचवलेले पाणी इत्यादी.
परिसरातील डासांची उत्पत्ती रोखण्यासाठी घ्यावयाची खबरदारी !
घराशेजारील परिसरात असणारे टायर्स, नारळाच्या करवंट्या, फोडलेली शहाळी, थर्माकोल, पत्रे, पन्हाळे, घरावर टाकलेले प्लास्टिक यासारख्या विविध वस्तुंमध्ये पावसाचे पाणी साचते व या स्वच्छ पाण्यातही डास अंडी घालतात. त्यामुळे नागरिकांनी अशा प्रकारच्या निरुपयोगी वस्तू त्वरित नष्ट कराव्यात, असेही आवाहन पालिकेच्या कीटकनाशक खात्याने केले आहे.
का व कसा पाळावा कोरडा दिवस ?
साठलेल्या पाण्यात डासांच्या विविध अवस्था ह्या साधारणपणे आठ दिवसांपर्यंत असतात. त्यामुळे नागरिकांनी त्यांच्या घरामध्ये व घराशेजारील परिसरात साठविलेले किंवा साचलेले पाणी सात दिवसांपेक्षा अधिक काळ राहणार नाही, याची काळजी घेणे अत्यंत आवश्यक आहे. त्यासाठी आठवड्यातून किमान एक दिवस कोरडा दिवस पाळणे अतिशय आवश्यक आहे. या अंतर्गत घरातील पाणी साठवण्याची भांडी एक दिवस कोरडी ठेवणे अपेक्षित आहे.
अनेक घरांच्या बाहेर पाणी साठवण्यासाठी पिंप वा ड्रम वापरले जातात. यामध्ये देखील मोठ्या प्रमाणात डासांच्या अळ्या आढळून येतात. याकरिता पाण्याचे पिंप हे आठवड्यातून एक दिवस पूर्णपणे कोरडे ठेवावे. यासाठी सदर पिंप पूर्णपणे उलटे करुन ठेवल्यानंतर काही वेळाने हे पिंप कोरड्या व स्वच्छ कापडाने आतून पुसावे. कोरड्या फडक्याने पिंप आतून पुसत असतांना ते दाब देऊन पुसावे जेणेकरुन पिंपाच्या आतील बाजूला चिकटलेली डासांची अंडी नष्ट होतील. नंतर या पिंपात पाणी भरल्यावर न विसरता स्वच्छ दुपदरी कपड्याद्वारे पिंपाचे तोंड बांधून ठेवावे, जेणेकरुन सदर पिंपात डासांची मादी अंडी घालू शकणार नाहीत, अशी माहिती पालिकेच्या कीटकनाशक खात्याद्वारे देण्यात आली आहे.
चार महिन्यात १४ लाख ३४ हजार रुपयांची दंड वसूली
मुंबई शनिवार ( प्रतिनिधी ) – डेंग्यू, मलेरिया यासारख्या रोगांना आळा बसावा व त्यांच्या प्रसारास प्रतिबंध व्हावा यासाठी डासांची उत्पत्ती शोधण्याच्या दृष्टीने घरांची व घरांच्या जवळपासच्या परिसराची तपासणी मुंबई पालिकेच्या कीटकनाशक खात्याद्वारे नियमितपणे करण्यात येत आहे. या तपासणीमध्ये १ जानेवारी ते ३० एप्रिल २०१७ या चार महिन्यांच्या कालावधी दरम्यान १ हजार ९९७ ठिकाणी 'एडिस एजिप्ती' या डेंग्यू प्रसारास कारणीभूत ठरणा-या डासांच्या अळ्या आढळून आल्या आहेत तर ५७७ ठिकाणी मलेरिया वाहक 'ऍनॉफिलीस स्टिफेन्सी' या डासांच्या अळ्या आढळून आल्या आहेत. ही सर्व उत्पत्तीस्थाने तात्काळ नष्ट करण्यात आली आहेत, अशी माहिती पालिकेचे कीटकनाशक अधिकारी राजन नारिंग्रेकर यांनी दिली आहे.
१ जानेवारी ते ३० एप्रिल २०१७ या चार महिन्यांच्या कालावधी दरम्यान ३३ लाख ३ हजार ८८२ गृहभेटी देखील देण्यात आल्या. यामध्ये काही घरांना गरजेनुरुप एकापेक्षा अधिक वेळा भेटी देण्यात आल्या, त्या घरांचाही या संख्येत समावेश आहे. या तपासणी दरम्यान डास नियंत्रणाच्या अनुषंगाने पालिकेच्या संबंधित नियमांनुसार करण्यात आलेल्या कारवाई दरम्यान चार महिन्यांच्या कालावधीत ४ हजार ७४६ नोटीसा देखील देण्यात आल्या आहेत. या नोटीसा प्रामुख्याने पाण्याची टाकी डास प्रतिबंधक नसणे, विहीर डास प्रतिबंधक न करणे, कारंजे किंवा बांधकाम सुरु असलेल्या ठिकाणी डास प्रतिबंधाच्या दृष्टीने काळजी न घेणे इत्यादी कारणांसाठी देण्यात येतात. याच चार महिन्यांच्या कालावधीदरम्यान १४ लाख ३४ हजार रुपये एवढा दंडही पालिकेच्या कीटकनाशक खात्याद्वारे वसूल करण्यात आला आहे, असेही नारिंग्रेकर यांनी सांगितले आहे.पालिका क्षेत्रात विविध रोगांवर नियंत्रण असावे व रोगांच्या प्रसाराला प्रतिबंध व्हावा म्हणून सार्वजनिक आरोग्य खाते, कीटकनाशक खाते यासारखे पालिकेचे विविध विभाग अविरतपणे कार्यरत आहेत तसेच औषध फवारणी, धूम्र फवारणी, डासांची उत्पत्ती स्थाने शोधून ती नष्ट करणे, यासारख्या विविध उपाययोजना देखील पालिकेद्वारे नियमितपणे करण्यात येत आहे
कुठे होते डेंग्यूचा प्रसार करणा-या डासांची उत्पत्ती ?
गेल्या दोन वर्षांत एकूण डेंग्यूबाधित रुग्णांपैकी सुमारे ८० टक्के रुग्णांच्या घरामध्ये किंवा घराशेजारील परिसरात डेंग्यू विषाणूंचा प्रसार करणाऱया `एडीस इजिप्टाय' डासांची उत्पत्ती स्थाने आढळून आली होती. डेंग्यूच्या विषाणूंचा प्रसार करणा-या या डासांची उत्पत्ती ही साचलेल्या किंवा साठविलेल्या स्वच्छ पाण्यातच होते. सर्वेक्षणातून उपलब्ध झालेल्या माहितीनुसार डेंग्यू विषाणू वाहक डासांच्या अळ्या प्राधान्याने फेंगशुई झाड, बांबू प्लॅन्ट्स, मनीप्लँट्स यासारखी शोभिवंत झाडे; घराच्या सज्जामध्ये (गॅलरी) किंवा सभोवताली झाडांच्या कुंड्यांमधील अतिरिक्त पाणी जमा होण्यासाठी ठेवण्यात येणा-या ताटल्या (प्लेट्स), वातानुकुलन यंत्रणा, शीतकपाटाचा (रेफ्रिजरेटर) डिफ्रॉस्ट ट्रे यासारख्या विविध स्रोतांमध्ये अल्प प्रमाणात असलेल्या स्वच्छ पाण्यात देखील या डासांची उत्पत्ती आढळून आली आहे.
कुठे होते मलेरियाचा प्रसार करणा-या डासांची उत्पत्ती ?
मलेरियाचे परजीवी पसरविणा-या `ऍनॉफिलीस स्टीफेन्सी' डासाची उत्पत्ती देखील स्वच्छ पाण्यातच होते. मात्र या प्रकारच्या डासांची प्राधान्य उत्पत्तीस्थळे ही काही प्रमाणात वेगळी आहेत. उदाहरणार्थ, विहीरी, पाण्याच्या टाक्या, कारंजे, कूलींग टॉवर, पाण्याचे हौद, इमारत बांधकामाच्या ठिकाणी साचवलेले पाणी इत्यादी.
परिसरातील डासांची उत्पत्ती रोखण्यासाठी घ्यावयाची खबरदारी !
घराशेजारील परिसरात असणारे टायर्स, नारळाच्या करवंट्या, फोडलेली शहाळी, थर्माकोल, पत्रे, पन्हाळे, घरावर टाकलेले प्लास्टिक यासारख्या विविध वस्तुंमध्ये पावसाचे पाणी साचते व या स्वच्छ पाण्यातही डास अंडी घालतात. त्यामुळे नागरिकांनी अशा प्रकारच्या निरुपयोगी वस्तू त्वरित नष्ट कराव्यात, असेही आवाहन पालिकेच्या कीटकनाशक खात्याने केले आहे.
का व कसा पाळावा कोरडा दिवस ?
साठलेल्या पाण्यात डासांच्या विविध अवस्था ह्या साधारणपणे आठ दिवसांपर्यंत असतात. त्यामुळे नागरिकांनी त्यांच्या घरामध्ये व घराशेजारील परिसरात साठविलेले किंवा साचलेले पाणी सात दिवसांपेक्षा अधिक काळ राहणार नाही, याची काळजी घेणे अत्यंत आवश्यक आहे. त्यासाठी आठवड्यातून किमान एक दिवस कोरडा दिवस पाळणे अतिशय आवश्यक आहे. या अंतर्गत घरातील पाणी साठवण्याची भांडी एक दिवस कोरडी ठेवणे अपेक्षित आहे.
अनेक घरांच्या बाहेर पाणी साठवण्यासाठी पिंप वा ड्रम वापरले जातात. यामध्ये देखील मोठ्या प्रमाणात डासांच्या अळ्या आढळून येतात. याकरिता पाण्याचे पिंप हे आठवड्यातून एक दिवस पूर्णपणे कोरडे ठेवावे. यासाठी सदर पिंप पूर्णपणे उलटे करुन ठेवल्यानंतर काही वेळाने हे पिंप कोरड्या व स्वच्छ कापडाने आतून पुसावे. कोरड्या फडक्याने पिंप आतून पुसत असतांना ते दाब देऊन पुसावे जेणेकरुन पिंपाच्या आतील बाजूला चिकटलेली डासांची अंडी नष्ट होतील. नंतर या पिंपात पाणी भरल्यावर न विसरता स्वच्छ दुपदरी कपड्याद्वारे पिंपाचे तोंड बांधून ठेवावे, जेणेकरुन सदर पिंपात डासांची मादी अंडी घालू शकणार नाहीत, अशी माहिती पालिकेच्या कीटकनाशक खात्याद्वारे देण्यात आली आहे.
Post a Comment